In 2019 werd hierop een eenmalige uitzondering gemaakt, waardoor de operationele mestverwerkingscapaciteit voor 2018 niet werden berekend. De reden hiervoor was de wijzigingvan de Vlaamse wetgeving inzake de mestsamenstelling.
Dit zorgde binnen VCM voor de uitgelezen kans om de richtcijfers, die gebruikt worden in de verwerking van de enquête, te herzien en te actualiseren. Uit de resultaten van de bevraging over het jaar 2019 blijktdat er 49,8 miljoen kg stikstofuit dierlijke mest (incl. export) werd verwerkt.
Ten opzichte van 2017 is dit een stijging met5,7 miljoen kg stikstof. In 2016 werd42,3 miljoen kg stikstofverwerkt. Destijgende trend in de hoeveelheid verwerkte stikstof in Vlaanderenzet zich nog verder.Momenteel zijn er in Vlaanderen 136 operationele mestverwerkingsinstallaties actief.
Pluimveemest krijgt de bovenhand Van de 49,8 miljoen kg stikstof die in 2019 verwerkt werd, was 87% afkomstig vande verwerking en export van varkensmest(21,2 miljoen kg N of 42,6%) ende verwerking en export van pluimveemest(22,2 miljoen kg N of 44,6%). Voor beide types is de export ruwe mest gedaald, maar de verwerking gestegen.
Voorgaande jaren was het aandeel van varkensmest telkens hoger dan die van pluimveemest. In2019 is een kentering waar te nemen met een hoger aandeel van pluimveemest.
Een verklaring hiervoor is de snellere stijging van de pluimveestapel, terwijl de varkensstapel stabiel is gebleven ten opzichtevan 2017.De verwerking en export van runder -en kalfsmest steegmet 6,6% ten opzichte van 2017, terwijl ook de import van rundermest is gestegen (van 42 389 ton naar 129 606 ton). De verwerking van dikke fractie van rundermest is gedaald met 59%. De export van ruwe rundermest naar Nederland steeg welmet 6,2%. Ook de verwerking van dunne fractie van rundermest is gestegen (48,1% of 306 141 kg N), net als runderstalmest (4,5% of 1 845 ton).
Daarnaast kent de verwerking van digestaat een daling van 2,4% naar 1,4%. Technieken in opmarsIn Vlaanderen is de biologische mestverwerking waarin stikstof wordt verwijderd uit de dunne fractie van varkensmest, rundermest en/of digestaat nog steeds de meest toegepaste techniek (113van 136 installaties). In 2018 en 2019 zijn er zelfs nog 6 nieuwe biologische mestverwerkingsinstallaties bijgekomen.
De tweede meest toegepaste techniek in Vlaanderen is het biothermisch drogen (17 installaties, waarvan 3 installaties ook het eindproduct drogen en korrelen). De voorbije twee jaar kwamer 1 biothermische drooginstallatie bij in Vlaanderen. Tevens werden twee totaalverwerkers opgestart in de periode2018 -2019. Net als bij voorgaande jaren wordt in 2019 de grootste hoeveelheid stikstof (18,4 miljoen kg N of 42,3%) verwerkt via de biothermische droging van voornamelijk pluimveemest, paardenmest, de dikke fractie van varkensmest en de dikke fractie van rundermest, al dan niet gecombineerd met drogen en korrelen. Ook via de biologische verwerking van de dunne fractie van varkensmest, rundveemest of digestaat wordt een grotehoeveelheid stikstof verwerkt (12,9 miljoen kg N of 29,8%), al dan niet met een nabehandeling in constructed wetlands of omgekeerde osmose. De grootste hoeveelheid fosfaat (15,0 miljoen kg P2O5of 55,6%) wordt verwerkt via de biothermische droging (al dan niet gecombineerd met drogen en korrelen).
Uit de enquête blijkt dat de conventionele technieken van mestverwerking, namelijk mestscheiding gevolgd door de biologische verwerking van de dunne fractie in een ‘biologie’ en de export van de biothermisch gedroogde dikke fractie, cruciaal blijft voor een oordeelkundige verwerking van het Vlaamse mestoverschot.Innovatieves in mestverwerkingstechnieken blijven wel nog steeds noodzakelijk in de sector.
Daarom organiseert VCM tweejaarlijks de uitreiking van de Ivan Tolpe prijswaarbij de focus ligt op nieuwe technieken en innovatieve ideeën om de transitie naar een circulaire economie te bewerkstelligen of om huidige technieken te optimaliseren. Kandidaturen voor de Ivan Tolpe Prijskunnen nog tot 23 oktober 2020 bijVCM ingediendworden.
Een gedetailleerde bespreking vande enquêteresultaten kan u vinden in het rapport “VCM-enquête Operationele Stand van zaken Mestverwerking 2019”, dat online beschikbaar is op www.vcm-mestverwerking.be
