Koeien doen festivalinfrastructuur draaien
Welke rol speelt de melkveehouderij in een duurzame toekomst? VLAM, het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing, organiseerde een rondleiding op De Laerhoeve, de boerderij van Wim Verbreuken en Petra Thys en hun drie tienerdochters. Het koppel verkoopt niet alleen artisanale producten zoals melk, yoghurt en hangop, maar ook groene streekstroom.
Die energie wekken ze in een eigen biogascentrale op uit de mest van 170 melkkoeien. Tijdens de vergisting komen er gassen vrij die een motor aandrijven, die op zijn beurt een turbine doet werken. Die turbine wekt elektriciteit op, voorziet de boerderij van energie en laat zo tal van machines, waaronder de melkrobot, energie-onafhankelijk draaien. Jaarlijks haalt De Laerhoeve een productie van zo’n 350.000 kWh. Het energieoverschot wordt op het net gezet voor klanten van energieplatform Bolt. En een van die afnemers is dus de festivalorganisator van de concertreeks Parklife op de wei van Werchter.
Pieterjan Verhaeghen, CEO van Bolt: “Uiteraard zijn we trots dat we het festival volledig kunnen laten draaien op lokale groene energie. Zo vermijden we dieselgeneratoren en reiken we een toekomstgerichte oplossing aan voor de vergroening van festivals. Daarnaast willen we blijven inzetten op de vergroening van de stroomvoorziening van gezinnen. Zij kunnen zelf kiezen bij welke lokale stroomopwekkers zij hun energie halen. Hoe meer lokale opwekkers, hoe meer we kunnen inzetten op streekstroom. Ik hoop dan ook dat melkveehouders Petra en Wim nog heel wat collega’s inspireren om producent te worden van lokale, hernieuwbare energie.”
Van emissiearme vloer tot massageborstels
Naast de pocketvergister draagt De Laerhoeve nog met verschillende andere initiatieven bij aan een duurzame zuivelsector. Zo heeft de stal een emissiearme vloer die ervoor zorgt dat er geen mestgassen ontsnappen. Dankzij de mestschuif – die de mest in de roosters duwt – blijft de stal proper, waardoor de koeien droge poten hebben en geen klauwaandoening krijgen. De koeien beschikken over voldoende bewegingsruimte in de open stal en kunnen comfortabel liggen in diepstrooiselboxen. Speciale massageborstels scrubben de koeienruggen meermaals per dag.
Op De Laerhoeve worden de koeien gemolken door een melkrobot, waarbij elke koe haar eigen ritme kan volgen. Hoogproductieve koeien kunnen tot drie of meer keer per dag aanschuiven, wat erg comfortabel is omdat de koe zo nooit meer dan 20 liter melk in de uier heeft. Ook geeft de melkrobot heel wat nuttige informatie, waarmee Wim en Petra gericht de gezondheid van elke koe kunnen opvolgen. De Laerhoeve zet sterk in op de langleefbaarheid van haar melkkoeien. Met succes, want in Kalmthout lopen echte prijsbeesten rond. Recent kreeg de tiende koe een officieel certificaat omdat ze in haar leven al 100.000 liter melk produceerde…
Met de teelt van maïs (30 ha) voorziet Wim grotendeels in eigen veevoeder. Daarnaast zet hij ook nevenproducten uit de voedingsindustrie in, zoals bietenpulp en bierdraf, waarmee de melkveehouderij voedselverlies tegengaat. Andere duurzame inspanningen: het beperken van de energiebehoefte (bv. via het recupereren van de condensatiewarmte van de melkkoetank), het inzetten van alternatieve waterbronnen (regenwater en oppervlaktewater), het beschermen van de biodiversiteit…
Wim Verbreuken: “De liefde voor de natuur staat hier voorop. Samen met onze ouders en kinderen zijn we een hechte familie met een passie voor koeien. En die passie zet zich, samen met een duurzame aanpak, om in gelukkige koeien die meer én betere melk geven. In alles wat we ondernemen hebben we onze gevlekte dames in gedachten, en uiteraard ook de volgende generaties (lacht).”
Duurzame energie binnen melkveehouderij
De zuivelsector brengt regelmatig zijn duurzaamheidsinspanningen in kaart. Sinds 2014 monitort de sector de vooruitgang in de volledige keten – van de melkproductie op de hoeve over het transport tot de melkverwerking in de zuivelfabriek. Ongeveer 96% van de Belgische melkveehouders neemt vrijwillig deel aan deze duurzaamheidsmonitor. Het gemiddeld aantal duurzaamheidsinitiatieven dat de Belgische melkveehouder vandaag neemt is 19,9, in vergelijking met het gemiddelde van 9,4 bij de nulmeting in 2014. Sinds 2020 is het aantal mogelijk te nemen initiatieven verruimd van 35 naar 42.
Ongeveer 40% van de melkveehouders produceert zijn eigen duurzame energie, bijvoorbeeld met een pocketvergister of biogascentrale, maar ook via zonnepanelen of zelfs een windmolen. Daarnaast zetten melkveehouders actief in op het verlagen van hun energieverbruik. 51% beperkt de energiebehoefte door condensatiewarmte van de melkkoeltank te recupereren, de melk voor te koelen of een zonneboiler te gebruiken. 41% van de melkveehouders heeft spaarlampen in de stal geïnstalleerd.
